1 czerwca 2023 r. rozpoczęliśmy dwudniowe obchody Jubileuszu 40-lecia Nadania Sztandaru i Imienia generała Władysława Sikorskiego Szkole Podstawowej w Łaszczowie.
O godzinie 8.30 pod czujnym okiem druhów Ochotniczej Straży Pożarnej w Łaszczowie oraz funkcjonariuszy Policji w Łaszczowie – uczniowie wspólnie z nauczycielami za sztandarami szkoły przeszli na mszę świętą do Kościoła Parafialnego pw. Św. Piotra i Pawła w Łaszczowie. Po wspólnej modlitwie powróciliśmy do szkoły na uroczystą galę z okazji Jubileuszu.
Na wielokulturowej, pięknej i dumnej ziemi łaszczowskiej, swoją obecnością nas zaszczycili:
- Jego Ekscelencja ksiądz Biskup dr Marian Rojek Ordynariusz Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej,
- w zastępstwie Wojewody Lubelskiego Pana Lecha Sprawki– Pan Aleksander Kalisz dyrektor Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie Delegatura w Zamościu,
- Pan Jerzy Chróścikowski Senator Rzeczypospolitej Polskiej,
- Pan Sławomir Zawiślak Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej,
- w zastępstwie Pana Tomasza Zielińskiego Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej – Pani Monika Aleksandrowicz,
- w zastępstwie Lubelskiego Kuratora Oświaty Pani Teresy Misiuk – Pani Monika Żur Dyrektor Kuratorium Oświaty w Lublinie Delegatura w Zamościu,
- Pan Adam Piasecki Przewodniczący Rady Powiatu Tomaszowskiego, absolwent szkoły,
- w zastępstwie Pani Aleksandry Pietrasz Burmistrz Łaszczowa – Pan Rafał Swatowski sekretarz Gminy Łaszczów, absolwenta szkoły,
- Pani Barbara Mazurek skarbnik Gminy Łaszczów,
- Pana Sławomir Swatowski, absolwent szkoły i przewodniczący Rady Miejskiej w Łaszczowie oraz radni: Pan Henryk Sobczuk wiceprzewodniczący Rady Miejskiej w Łaszczowie, Pan Patryk Karwański radny, Pan Szymon Herda radny, Pan Janusz Greszata radny, Pan Krzysztof Pomykało radny, Zofia Rak radna, Jacek Wronka radny,
- ks. Krzysztof Świta proboszcz Parafii Rzymskokatolickiej pw. Św. Piotra i Pawła w Łaszczowie oraz ks. Grzegorz Rebizant wikariusz Naszej Parafii,
- Pana Stanisław Jędrusina, zastępca wójta gminy Skierbieszów, absolwent szkoły,
- w zastępstwie ppłk Jacka Kozaka Komendanta Placówki Straży Granicznej w Lubyczy Królewskiej – major Łukasz Będziejewski,
- w zastępstwie inspektora Artura Deryło Komendanta Powiatowego Policji w Tomaszowie Lubelskim – oficer prasowy młodszy aspirant Małgorzata Pawłowska,
- aspirant sztabowy Piotr Heba kierownik Posterunku Policji w Łaszczowie,
- dh Arkadiusz Huk komendant Ochotniczych Straży Pożarnych w Gminie Łaszczów,
- Pan Edmund Smolarek Prezes Zarządu i Pani Jolanta Kowalska dyrektor Marketingu i Rozwoju Möhring Grupe Lubelski Fornir,
- w zastępstwie Pani Iwony Jedlińskiej Prezesa Zarządu Banku Spółdzielczego w Tomaszowie Lubelskim – Pani Ewa Smyk, absolwent szkoły,
- Pani Albina Sacharczuk Prezes Zarządu Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Hopkiem,
- Pani Katarzyna Szeptycka wiceprezes i Pan Maciej Szeptycki prezes Fundacji Rodu Szeptyckich,
- Pani Liliana Piasecka, firma OknaPiasecki, absolwent szkoły,
- Pan Daniel Pawłowski – prezes stowarzyszenia „Moje Nowosiółki”,
- Pani Joanna Sobańska-Seń kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w Łaszczowie, absolwent szkoły,
- Pan Leszek Trześniowski dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Łaszczowie, absolwent szkoły,
- Pan Piotr Janicki, kierownik Wydziału Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Gminie Łaszczów, absolwent szkoły,
- Pani Beata Kopiec dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej im. kardynała Stefana Wyszyńskiego w Nabrożu-Kolonii,
- Pan Marcin Rechulicz dyrektor Liceum Ogólnokształcącego w Łaszczowie, prezes stowarzyszenia „Czajnia” w Tomaszowie Lubelskim,
- Pani Grażyna Seń dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej im. ks. Jana Twardowskiego w Zimnie oraz Publicznej Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Steniatynie,
- Pani Agnieszka Pawliszak przewodniczącaRady Rodziców,
- Pan Zdzisław Pomarański, emerytowany nauczyciel i dyrektor,
- Pan Stanisław Bogdan Baj, emerytowany nauczyciel i zastępca dyrektora,
- Pan Marian Famirski, emerytowany nauczyciel i zastępca dyrektora,
- Pani Irena Kowalczyk, emerytowany nauczyciel i zastępca dyrektora,
- Pani Teresa Małysz, emerytowany nauczyciel, dyrektor i zastępca dyrektora,
- Pan Cezary Uściak, emerytowany nauczyciel i dyrektor, absolwent szkoły,
- Pan Cezary Girgiel, nauczyciel, były dyrektor, absolwent szkoły,
- Pan Arkadiusz Kłyż, nauczyciel, były dyrektor,
- Pani Lidia Tucka, emerytowany nauczyciel i dyrektor, absolwent szkoły,
- Emerytowani pracownicy pedagogiczni i niepedagogiczni szkoły: Pani Teresa Huk, Pani Halina Marucha, Pani Krystyna Nowosielecka, Pani Janina Ogrodnik, Pan Mieczysław Osuch, Pani Stanisława Piwkowska, Pani Maria Bohacz, Pani Kazimiera Dworniczuk, Pani Danuta Hałasa, Pani Wanda Jurkiewicz, Pani Krystyna Kopiec, Pani Małgorzata Lipian, Pani Bogumiła Pisarczyk, Pani Halina Rachańska, Pani Elżbieta Sachryń, Pani Teresa Słomiana, Pani Renata Śleboda, Pani Teresa Zuchowicz.
- Osoby zaangażowane w przygotowanie Monografii Naszej Szkoły: Pani Eliza Dorota Cedrowska, Pan Kazimierz Chodurski, Pani Grażyna Dworzycka, Pani Alina Kozaczyńska, Pani Teresa Łuszcz, Pan Marek Mastalski, Pani Janina Sobańska, Pan Zygmunt Sochan, Pani Dorota Wojnarowska.
- Rodzice, absolwenci i sympatycy Naszej Szkoły.
Uroczystość połączyła przeszłość, teraźniejszość i przyszłość. Przypominała najważniejsze chwile w życiu szkoły. W tym dniu towarzyszyły nam dwa sztandary:
- Zbiorczej Szkoły Gminnej im. gen. Władysława Sikorskiego w Łaszczowie nadany 5 czerwca 1983 r. W skład pocztu wchodzą dwa pokolenia absolwentów szkoły, a zarazem nauczyciele szkoły: chorąży Pan Mariusz Dziki oraz asysta Pani Katarzyna Drąszcz-Warmińska oraz Pani Iwona Michniak.
- Szkoły Podstawowej im. gen. Władysława Sikorskiego w Łaszczowie, przekazany przez radę rodziców w dniu 5 czerwca 1998 r. W skład pocztu sztandarowego wchodzą wyróżniający się w nauce i zachowaniu uczniowie: chorąży Ksawery Szyper oraz asysta Milena Garbula i Nikola Olczek.
Uroczystość w wielu aspektach nawiązywała do 5 czerwca 1983 roku, kiedy szkoła otrzymała sztandar i imię generała Władysława Sikorskiego.
Wszechobecnym elementem uroczystości były MAKI jako symbol pamięci i bohaterstwa, symbol hołdu ludzi żywych dla tych, którzy walczyli o wolność. To znak pamięci o Naszym Patronie – generale Władysława Sikorskim. To także pamięć o tym, jak wczesnym rankiem 5 czerwca 1983 r. uczennice szkoły na łaszczowskich polach zbierały maki i chabry, aby przystroić szkołę przed uroczystością.
Nasza uroczystość łączy przeszłość, teraźniejszość i przyszłość.
Podczas wspólnej modlitwy w Naszym Kościele uczestniczyła cała społeczność szkolna – uczniowie, rodzice, absolwenci, pracownicy niepedagogiczni i nauczyciele, w tym emeryci. Prowadzącym uroczystość w szkole był Pan Cezary Bednarski – zastępca dyrektora, absolwent szkoły. Sztandary szkoły na salę wprowadził emerytowany nauczyciel i zastępca dyrektora Pan Marian Famirski; natomiast sztandar przekazany przez rodziców 5 czerwca 1983 roku mają zaszczyt nieść dwa pokolenia nauczycieli, również absolwentów szkoły. Podczas uroczystej części artystycznej wystąpili zarówno uczniowie różnych klas, rodzice i nauczyciele – absolwenci naszej szkoły.
Rok szkolny 2022/2023 ogłosiliśmy Rokiem Patrona Szkoły. Oprócz, organizacji wycieczki tropem patrona, powołania Klubu Absolwenta, wielu konkursów szkolnych i międzyszkolnych, w tym Powiatowego Przeglądu Pieśni i Piosenek Patriotycznych, I Wojewódzkiego Konkursu Literackiego dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych ,,Nie ma mowy o szczęściu bez patriotyzmu” pod honorowym patronatem Lubelskiego Kuratora Oświaty Pani Teresy Misiuk, podjęliśmy skuteczną próbę opisania historii Naszej szkoły – wydając Monografię. Dziękuję wszystkim instytucjom, stowarzyszeniom, które uczyniły nam zaszczyt i przyjęły honorowy patronat oraz w różny sposób, w tym finansowy wsparli Nasze działania mające na celu upamiętnienie Patrona Szkoły. Dziękujemy.
Pierwsze wzmianki o polskiej szkole w Łaszczowie są datowane na 1916 rok. W drewnianej szkole zlokalizowanej za kościołem uczyły się dzieci wyznania zarówno rzymskokatolickiego, prawosławnego, jak i mojżeszowego.
Dzięki pomocy, wsparciu i dociekliwości księdza proboszcza zyskaliśmy przedwojenne świadectwa uczniów i odszukaliśmy nazwiska przedwojennych kierowników i nauczycieli szkoły: Maksymiliana Krupczaka (1919); Piotra Margrafa (1924 oraz 1928–1929); Stanisława Dyrdy (1926–1927); Bronisława Czarneckiego (1933-1934). Niedługo przed wybuchem II wojny światowej w latach 1935-1938 wybudowano nowy, murowany budynek szkolny, który został otynkowany w 1977 roku. Jest on obecnie częścią kompleksu szkolnego; nową część szkoły wybudowano w latach 1986-1990. Ogrodzenie, które do dnia dzisiejszego otacza szkołę oraz park zostało wykonane pod koniec lat 70 z materiałów zebranych przez mieszkańców Łaszczowa na rozbudowę szkoły.
Dzięki otwartości mieszkańców Łaszczowa w Monografii mogliśmy opisać historie kilku absolwentów z dawnej drewnianej szkoły, w tym Gracjana Budzanowskiego – dziękuję Pani Elizie Dorocie Cedrowskiej (obecnej na sali) – absolwentce szkoły, prawnuczce Anieli i Wacława Budzanowskich, która chciała podzielić się z nami, a przez publikację również z czytelnikami – historią absolwenta naszej szkoły, syna kowala z Domaniża, architekta, zabitego w niemieckim obozie koncentracyjnym Gracjana Budzanowskiego. Myślę, że takich historii jest wiele. Warto z nich czerpać wiedzę i o nich pamiętać. Jesteśmy silni swoją historią, chociaż jest ona niekiedy tragiczna.
W naszej opowieści o szkole, z pewnością nie udało nam się wyczerpać tematyki. Mam nadzieję, że kolejne pokolenia nauczycieli lub absolwentów będą podejmować trud aktualizacji i poszerzania tej publikacji. Jednocześnie serdecznie dziękuję wszystkim, którzy zgodzili się na publikację swoich wspomnień, udostępnili archiwalne zdjęcia i dokumenty lub w inny sposób pomogli przygotować publikację.
Przystępując do opracowania Monografii Szkoły, postawiliśmy sobie wiele pytań, jedno z nich brzmiało: W jaki sposób wybrano patrona szkoły?
W protokolarzu rady pedagogicznej szkoły z 1977 roku, wpisano że poszukując Patrona Szkoły rozważano Postać: Janusza Korczaka, porucznika Pawła Górskiego (który zginął we wrześniu 1939 r. w obronie Łaszczowa), gen. Władysława Sikorskiego, Bolesława Prusa, Bartosza Głowackiego oraz „Dzieci Zamojszczyzny”. Zdaniem emerytowanych nauczycieli wybór generała Sikorskiego na patrona stanowił pierwszy akt demokracji w szkole, ponieważ był to wybór uczniów.
Pod koniec lat 70 kiedy dyrektorem był Pan Zdzisław Pomarański (obecny dziś na naszej uroczystości), natomiast zastępcami Pan Stanisław Bogdan Baj (obecny na sali) oraz Pani Halina Bednarska działania w kierunku nadania imienia i wręczenia sztandaru zostały sformalizowane, a w Kuratorium Oświaty i Wychowania w Zamościu złożono stosowną dokumentację. Natomiast, trud fundacji sztandaru spoczął na radzie rodziców. Pan Roman Mucha (pedagog, nauczyciel i artysta związany z Tomaszowem Lubelskim) był projektantem sztandaru oraz linorytu z okazji nadania imienia szkole.
W słoneczny poranek 5 czerwca 1983 r. o godzinie 9.00 uroczystość nadania imienia i sztandaru, podobnie jak w dniu dzisiejszym – rozpoczął Pan Marian Famirski, zastępca dyrektora. Meldunek młodzieży o działaniach związanych z nadaniem imienia i wręczeniem sztandaru złożyli Leszek Bruśniak (obecnie duchowny), Maria Bruśniak i Leszek Trześniowski. Wicekurator Zofia Piłat – uroczyście odczytała Akt Nadania szkole imienia; natomiast Akt Fundacji Sztandaru odczytał Pan Janusz Mac, zastępca przewodniczącego Komitetu Rodzicielskiego. Pan Jan Drąszcz, przewodniczący rady rodziców, przekazał sztandar dyrektorowi, który następnie przekazał sztandar pocztowi, w składzie: Liliana Grzyb (obecnie Piasecka), Grzegorz Krotkie i Barbara Borek. Podczas uroczystości zaprezentowano część artystyczną w wykonaniu, m.in.: Adama Piaseckiego (obecnego na sali, przewodniczącego Rady Powiatu tomaszowskiego), Iwony Baj (obecnie Bodeńko), Grzegorza Piaseckiego, Magdaleny Baj (obecnie Dublowska). Nad stworzeniem projektu oprawy plastycznej oraz wykonaniem i organizacją wystawy fotografii dot. życia i działalności generała Sikorskiego otrzymanej z Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego, Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, 1981 – czuwali Pan Stanisław Bogdan Baj, Pan Franciszek Pawliszak, Pan Cezary Uściak i Pan Mieczysław Osuch. Galeria fotografii – została wyeksponowana w sali. Program artystyczny oraz opracowanie muzyczne przygotowała Pani Janina Gwoździewska, natomiast recytacje – Pani Kazimiera Dworniczuk i Pani Teresa Małysz.
Od roku 1986 rozpoczęto rozbudowę szkoły, która została zakończona 1990 r. Wówczas dyrektorem szkoły była Pani Teresa Małysz, a zastępcami kolejno: Pani Irena Kowalczyk, Pani Irena Kosiba oraz Pani Teresa Słomiana. W latach 1992–1997 dyrektorem szkoły jest Pan Cezary Uściak. W latach 1997–2006 dyrektorem szkoły był Pan Cezary Girgiel. W 15 rocznicę nadania imienia szkole podjęto decyzję o wykonaniu nowego sztandaru z nazwą: Szkoła Podstawowa im. gen. Władysława Sikorskiego w Łaszczowie. 5 czerwca 1998 r. w 15 rocznicę nadania imienia i sztandaru odbyło się poświęcenie i przekazanie nowego sztandaru, ufundowanego przez radę rodziców. W latach 2006–2007 dyrektorem szkoły był Pan Arkadiusz Kłyż, a następnie Pani Lidia Tucka.
W pamięci mieszkańców Naszej Gminy zachowało się wiele wspomnień z dzieciństwa i młodości związanych właśnie z pobytem w murach tej szkoły. Wśród absolwentów jest wielu rolników, przedsiębiorców, lekarzy, nauczycieli, pracowników administracji, samorządowców, inżynierów i przedstawicieli wielu innych zawodów, którzy w tej szkole mieli okazję odkrywać i rozwijać swoje pasje i spełniać marzenia. Dziękuję za dotychczasowy wspólny wielopokoleniowy dorobek szkoły i mam nadzieję, że razem, tak jak dzisiaj jesteśmy tutaj na tej Sali pomożemy najmłodszemu pokoleniu łaszczowian zdobywać nieznane i spełniać marzenia.
I zawsze pamiętajmy słowa św. Jana Pawła II: „Starajmy się tak postępować i tak żyć, by nikomu w naszej Ojczyźnie nie brakło dachu nad głową i chleba na stole, by nikt nie czuł się samotny, pozostawiony bez opieki.”
/-/Aneta Tywoniuk-Małysz