W dniu 22 lutego 2019 roku Sejm RP ustanowił Święto Chrztu Polski. W założeniu święto ma na celu: „upamiętnienie chrztu Polski dokonanego 14 kwietnia 966 r., zważywszy na doniosłość decyzji Mieszka I, cywilizacyjną wagę tego wydarzenia, kluczowe znaczenie dla rozwoju naszej Ojczyzny, a jednocześnie znikomą obecność tego historycznego faktu w społecznej świadomości’’.
Święto ma stać się okazją do refleksji nad odpowiedzialnością za przyszłość polskiego narodu. Na podstawie badań historycznych, data ta jest uznana jako dzień narodzin państwa polskiego z racji przyjęcia przez Mieszka I chrztu. Jest to jedna z najważniejszych dat w historii Polski: rozpoczęła jej chrystianizację i dała początek państwowości.
Jan Matejko: Mieszko I
Jan Matejko: Zaprowadzenie chrześcijaństwa’
Obraz Chrzest Polski jest alegorią historyczną. Jan Matejko przedstawia na nim postacie, które w rzeczywistości nie żyły w jednym czasie. Wydarzenie odbywa się na brzegach Jeziora Lednickiego w Wielkopolsce. Polska jest ukazana jako kraina porośnięta lasami, pokryta jeziorami, oświetlona słońcem. Najważniejszą postacią na obrazie jest książę Mieszko I wsparty lewą ręką o krzyż, a prawą o miecz symbolizujący jego władzę. Lewa noga księcia opiera się o leżący na ziemi rozbity posąg pogańskiego bożka. Książę patrzy w kierunku wyspy – Ostrów Lednicki, pierwszej siedziba polskiego władcy. Po lewej stronie obrazu Matejko namalował św. Wojciecha, który chrzci Czcibora, młodszego brata księcia Mieszka. Postać św. Wojciecha ma podkreślać kierunek przyjęcia chrześcijaństwa z Czech. Wyrazistą postacią na szkicu poprzez świetlisty strój jest Dobrawa, żona księcia Mieszka I, która w dłoni trzyma zapaloną świecę symbolizującą nową wiarę. W samym centrum obrazu wpatrzony w otwartą księgę, ubrany na czarno został umieszczony Radzym Gaudenty brat św. Wojciecha, pierwszy arcybiskup gnieźnieński. W oddali w lewym rogu obrazu znajdują się przycumowane łodzie zapowiadające wyprawę misyjną na ziemie Prus.
Chrystianizacja niosła za sobą pozytywne skutki w wielu wymiarach:
- Przyjęcie chrztu dawało Polsce odpowiednią pozycje oraz wiarygodność na ówczesnej arenie międzynarodowej. Wzrosło znaczenie Mieszka I jako władcy.
- Chrzest zdecydowanie wzmocnił pozycję Mieszka w stosunkach
z Niemcami – nie miały one już pretekstu do najazdu na ziemie polskie. - Dzięki małżeństwu z Dobrawą i sojuszowi z Czechami, Mieszko uzyskał pomoc w walce z Wieletami.
- Chrzest przyczynił się także do wewnętrznego zespolenia państwa – wspólna religia łączyła plemiona zamieszkujące państwo Mieszka I.
- Skutkiem chrztu było powstanie pierwszego biskupstwa w Poznaniu.
- Chrzest księcia włączył rodzące się państwo polskie w krąg polityczno-kulturowy Europy łacińskiej. Wraz z przybyciem pierwszych misjonarzy rozpoczął się proces przejmowania zachodnich wzorców politycznych i kulturowych – struktury politycznej i administracyjnej państwa, systemu prawnego, obyczajów, pisma, łaciny jako języka urzędowego. Przyjęcie chrztu umożliwiło korzystanie z zachodnich doświadczeń w prowadzeniu upraw rolniczych, budownictwie. Proces ten trwał wiele lat, a w konsekwencji doprowadził do przystosowania Polski do modeli i wzorców zachodnich.
/-/UJ